Ρήξη του Προσθίου Χιαστού Συνδέσμου του Γόνατος

Ρήξη του Προσθίου Χιαστού Συνδέσμου του Γόνατος

Ο Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος (ΠΧΣ) του γόνατος είναι ένας μείζον σταθεροποιητικός παράγοντας του γόνατος. Είναι μία σχοινοειδής δομή που αποτελείται από επιμήκεις ίνες εκτεινόμενες μεταξύ του κνήμης και του μηριαίου οστού, τα οποία και συνδέουν. Ο ΠΧΣ βρίσκεται στο πρόσθιο διαμέρισμα του γόνατος ενώ ο αντίστοιχος Οπίσθιος Χιαστός Σύνδεσμος βρίσκεται στο οπίσθιο διαμέρισμα. Η πορεία τους στο χώρο είναι λοξή γι΄αυτό και αποκαλούνται χιαστοί σύνδεσμοι. Ο ΠΧΣ είναι ο συνηθέστερα έχων την ανάγκη να υποβληθεί σε χειρουργική αποκατάσταση σύνδεσμος του γόνατος.

Πως συμβαίνει η ρήξη του ΠΧΣ

Η ρήξη του ΠΧΣ συμβαίνει όταν ο αθλητής αλλάζει απότομα κατεύθυνση ενώ τρέχει ή κατά την προσγείωση από άλμα. Συχνά η ρήξη γίνεται αισθητή ως ένας ήχος pop. Ο ασθενής αισθάνεται έντονο πόνο ενώ το γόνατο διογκώνεται σημαντικά  από την διαφυγή αίματος στο γόνατο ενώ δεν είναι δυνατό να συνεχίσει την άθληση. Η αρχική αντιμετώπιση περιλαμβάνει την ανάπαυση, την πιεστική επίδεση, την ανύψωση του άκρου και την τοπική παγοθεραπεία. Υπολογίζεται ότι 1 στους 3000 ανθρώπους θα υποστεί ρήξη του ΠΧΣ κάθε έτος.

Στο φυσιολογικό γόνατο ο Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος συνδέει την κνήμη με το μηριαίο οστό. Αποτελείται από επιμήκεις ίνες συνδετικού ιστού και έχει ως λειτουργία την αντίσταση στην υπερβολική πρόσθια παρεκτόπιση της κνήμης σε σχέση με το μηριαίο.

Αρθροσκοπική απεικόνιση του φυσιολογικού πρόσθιου χιαστού συνδέσμου.

Αρθροσκοπική απεικόνιση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου σε χρόνια ρήξη. Ο σύνδεσμος έχει χαλαρώσει σημαντικά και αποτελείται από μηχανικά μη χρήσιμη ουλή. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι δυνατό να απουσιάζει πλήρως.

Πως γίνεται η διάγνωση της ρήξης του ΠΧΣ

Η διάγνωση της ρήξης του ΠΧΣ γίνεται από το ιστορικό και την κλινική εικόνα του γόνατος. Ακολουθεί ο αρθρομετρικός έλεγχος της σταθερότητας του γόνατος με την συσκευή ΚΤ-1000 ή το αρθρόμετρο Rolimeter. Η μαγνητική τομογραφία δεν είναι αναγκαία στις περισσότερες περιπτώσεις. Χρησιμεύει στη διάγνωση των συνοδών κακώσεων των μηνίσκων και των χόνδρων καθώς και στον προεγχειρητικό σχεδιασμό.

Μαγνητική τομογραφία ενός φυσιολογικού προσθίου χιαστού συνδέσμου και ενός συνδέσμου που έχει υποστεί οξεία ρήξη. Φυσιολογικά ο σύνδεσμος απεικονίζεται ως μία επιμήκης δομή με χαμηλή ένταση σήματος (μαύρη απεικόνιση) που εκτείνεται μεταξύ της κνήμης και του μηριαίου. Όταν έχει υποστεί ρήξη παρουσιάζει σήμα ενδιάμεσης έντασης (γκρίζο).

ΒΙΝΤΕΟ 1 και 2.

Η δοκιμασία Noulis-Lachman παρουσιάζει εξαιρετική χρησιμότητα στη διάγνωση των ρ θχε μηριαγχεται το μ΄ποθετηθοήξεων του ΠΧΣ. Με τη δοκιμασία αυτή ελέγχεται το μέγεθος της πρόσθιας παρεκτόπισης της κνήμης ως προς το μηριαίο. Η παρεκτόπιση αυτή είναι επίσης δυνατό να μετρηθεί με ειδικά αρθρόμετρα.

Ποιοί ασθενείς θα πρέπει να υποβληθούν σε συνδεσμοπλαστική του ΠΧΣ;

Δεν είναι αναγκαίο να υποβληθούν σε επέμβαση όλοι οι ασθενείς με ρήξη του ΠΧΣ. Όσοι όμως δεν υποβληθούν 1. σε χειρουργική επέμβαση είναι αναγκαίο να ακολουθήσουν πρόγραμμα φυσικοθεραπείας διάρκειας τουλάχιστον 3 μηνών προκειμένου να διατηρήσουν όσο μεγαλύτερη λειτουργικότητα του γόνατος είναι δυνατό.

Οι ενδείξεις συνδεσμοπλαστικής του ΠΧΣ είναι μεταξύ άλλων οι παρακάτω:

1. Κάθε ασθενής που εξασκεί αθλήματα με στροφική καταπόνηση του γόνατος (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλευ, χόκευ, πολεμικές τέχνες, σκι κλπ). Χωρίς συνδεσμοπλαστική είναι μάλλον απίθανο να επιστρέψει ο ασθενής στο άθλημά του.
2. Επαγγελματίες στην εργασία των οποίων απαιτείται η σταθερότητα του γόνατος όπως οι χειρώνακτες, οι οικοδόμοι κλπ.
3. Όλοι οι ασθενείς με σημαντικές δευτερογενείς βλάβες του γόνατος όπως ρήξη μηνίσκου ή βλάβη του αρθρικού χόνδρου.
4. Ασθενείς με λειτουργική αστάθεια του γόνατος και σημαντική χαλαρότητα.
5. Έφηβοι κάθε ηλικίας.

Η ηλικία αφ΄εαυτής δεν αποτελεί αντένδειξη επέμβασης. Η ρήξη του ΠΧΣ σε εφήβους οδηγεί σε σημαντική φθορά του γόνατος εάν δεν αποκατασταθεί η βλάβη. Ηλικιωμένοι αλλά δραστήριοι ασθενείς που έχουν ανάγκη σταθερού γονατος προκειμένου να εξασκήσουν τη δραστηριότητά τους θα πρέπει να υποβάλλονται σε επέμβαση. Ασθενείς με χρόνια ρήξη του ΠΧΣ και σημαντική βλάβη του αρθρικού χόνδρου είναι πιθανό να χρειαστεί να υποβληθούν και σε άλλες επεμβάσεις όπως είναι η μεταμόσχευση χονδροκυττάρων ή η οστεοτομία του γόνατος.

Τι θα πρέπει να κάνω εάν δεν επιλέξω χειρουργική επέμβαση.

Στην περίπτωση συντηρητικής θεραπείας είναι αναγκαία η φυσικοθεραπεία, η συστηματική εκγύμναση του γόνατος και η διακοπή της έντονης σωματικής δραστηριότητας και των αθλοπαιδειών.

Ποιά είναι η χειρουργική θεραπεία της ρήξης του ΠΧΣ;            

Οι περισσότεροι ασθενείς που επιθυμούν την αποκατάσταση της λειτουργίας του γόνατος θα υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση η οποία αποκαλείται συνδεσμοπλαστική. Κατά την επέμβαση αυτή αρχικά λαμβάνεται τενόντιο μόσχευμα από κάποια άλλη περιοχή του σώματος. Στη συνέχεια διανοίγονται σε ορισμένες θέσεις στην κνήμη και στο μηριαίο οστό σήραγγες μήκους 3-4 cm δια των οποίων διεκβάλλεται το μόσχευμα. Η τελική σταθεροποίηση του μοσχεύματος γίνεται με την τοποθέτηση ειδικών υλικών σταθεροποίησης, τα οποίοα συνδέουν το μόσχευμα με το οστό μέχρι να γίνει η πλήρης ενσωμάτωση του μοσχεύματος.

Είναι δυνατή η συρραφή της ρήξης του ΠΧΣ;

Ο ΠΧΣ δεν είναι δυνατό να συρραφεί και γι΄αυτό το λόγο οι αντίστοιχες τεχνικές έχουν εγκαταλειφθεί.

Ποιές είναι οι επιλογές του μοσχεύματος για την συνδεσμοπλαστική του ΠΧΣ;

Η συνδεσμοπλαστική του ΠΧΣ μπορεί να πραγματοποιηθεί με διάφορους τύπους μοσχευμάτων: 1) τα αυτομοσχεύματα λαμβάνονται από τον ίδιο τον ασθενή, 2) τα αλλομοσχεύματα λαμβάνονται από δότες και 3) τα συνθετικά μοσχεύματα, τα οποία δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται παρά μόνο σε επεμβάσεις αναθεώρησης. Συνηθέστερα χρησιμοποιούνται αυτομοσχεύματα 3 τύπων: 1) οι οπίσθιοι μηριαίοι τένοντες (ημιτενοντώδης και ισχνός), 2) ο επιγονατιδικός τένοντας και 3) ο τένοντας του τετρακεφάλου. Κάθε ένα από τα αυτομοσχεύματα έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Η επιλογή του μοσχεύματος γίνεται μετά από συζήτηση του ασθενή με τον χειρουργό.

Το συνηθέστερα χρησιμοποιούμενο μόσχευμα είναι οι τένοντες του ημιτενοντώδη και του ισχνού προσαγωγού.

Οι δύο τένοντες διπλώνονται στη μέση και τα άκρα τους συρράπτονται προκειμένου να τοποθετηθούν στη θέση του ραγέντος ΠΧΣ.

Εξαιρετικό είναι το μόσχευμα του επιγονατιδικού τένοντα. Στα δύο άκρα του υπάρχουν οστικά τεμάχια από την επιγονατίδα και από το κνημιαίο κύρτωμα τα οποία τοποθετούνται εντός των οστικών σηράγγων.

Τι αναισθησία χρησιμοποιείται;

Συνήθως εφαρμόζεται συνδυασμός περιοχικής αναισθησίας μαζί με γενική αναισθησία με λαρυγγική μάσκα. Με την αναισθησία αυτή ο ασθενής εισπνέει ένα αναισθητικό αέριο και κοιμάται κατά τη διάρκεια της επέμβασης χωρίς όμως όμως να καταστέλεται το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα και το κέντρο της αναπνοής. Χορηγούνται ελάχιστα φάρμακα σε σχέση με τη γενική αναισθησία και ο ασθενής αναπνέει μόνος του χωρίς να εξαρτάται από τον αναπνευστήρα. Πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι η ασφαλής αναισθησία, η μετεγχειρητική αναλγησία, η δυνατότητα άμεσης κινητοποίησης και η ταχεία έξοδος από το νοσοκομείο.
Για την αποφυγή του μετεγχειρητικού πόνου πραγματοποιείται προεγχειρητικά αποκλεισμός, δηλαδή αναισθητοποίηση του μηριαίου και του ισχιακού νεύρου.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της επέμβασης;

Η συνδεσμοπλαστική πραγματοποιείται συχνά και είναι ασφαλής επέμβαση. Σπάνια είναι δυνατό να προκληθεί δυσκαμψία του γόνατος,σηπτική αρθρίτιδα, διατομή του σαφηνούς νεύρου, θρόμβωση. Όλες οι επιπλοκές θα πρέπει να διαγνωσθούν πρώιμα και να αντιμετωπισθούν κατάλληλα.

Η τελική αρθροσκοπική απεικόνιση ενός μοσχεύματος ΠΧΣ.

BINTEO
Αρθροσκόπηση του γόνατος μετά από την τοποθέτηση του μοσχεύματος στην θέση του.

Το χειρουργικό τραύμα λίγες ημέρες μετά από συνδεσμοπλαστική του ΠΧΣ με αυτομόσχευμα ημιτενοντώδους και ισχνού.

Για περαιτέρω πληροφορίες ανατρέξατε στα παρακάτω έντυπα:

1. Γενικές Προεγχειρητικές Οδηγίες
2. Γενικές Μετεγχειρητικές Οδηγίες
3. Οδηγίες την ημέρα της εισαγωγής στο νοσοκομείο και της χειρουργικής επέμβασης
4. Πληροφορίες σχετικά με την Αναισθησία
5. Πληροφορίες σχετικά με την Μετεγχειρητική Αναλγησία
6. Μετεγχειρητικές Οδηγίες - Συνδεσμοπλαστική Προσθίου Χιαστού
7. Λειτουργικός Μηροκνημικός Νάρθηκας Μετά από Συνδεσμοπλαστική του ΠΧΣ